Холливуудын алдарт жүжигчин Mel Gibson-ны тоглосон “Braveheart” хэмээх киононы гол дүр болох William Wallace-ыг мэдэхгүй хүн гэж байхгүй. Уг кинонд Шотландын тусгаар тогтнолын төлөөх тэмцэлийн нэгдүгээр дайны үеийг харуулдаг бөгөөд түүхийн хувьд уг дайнд Шотландууд ялдаг боловч William Wallace ялалтыг харж амжилгүй цаазаар авхуулж төгсдөг.
Mel Gibson-ны хувьд уг киноны William Wallace-ын дүрийг маш чадварлагаар бүтээж киноны зохиол дүрийг бүрэн амилуулж агуу баатар байсан гэх тодотголыг хүн төрөлхтөнд үлдээж чадсан. Киноны хувьд залуухан William Wallace нь Английн эзэн хаан Шотландыг эзлэн түрэмгийлэх үеийн гэрч болдог бөгөөд түүний эцэг болон ахыг хөнөөсний хариуд өшөө авахаар шийдэн өөрийн амьдралыг зориулдаг.
Харин яг түүхийн хувьд William Wallace-ын баримт тийм ч их байдаггүй байна. Түүний тухай хамгийн өргөн хүрээтэй баримт нь 15-р зууны яруу найрагч Blind Harry-ын номон дээр л байдаг аж. Уг номонд Willian Wallace-ыг 1270 оны үед төрсөн бөгөөд түүний эцэг Alan Wallace нь доод давхрагийн сурвалжит язгууртан байсан тухай дурдажээ.
William Wallace их тулааны үеэр
Шотландын төлөөх анхны дайн Шотландын эзэн хаан Alexander III-ыг нас барсанаар эхэлсэн байдаг. Тэрээр маш чадварлаг бөгөөд эдийн засгийн бодлого сайтай мөн энх тайвныг эрхэмлэгч хаан байсан гэх баримтууд байдаг. Харамсалтай нь санаандгүй байдлаар мориноос унаж нас барсан хэмээн түүхэн сурвалжид бичин үлдээжээ.
Харин уг мэдээг сонсоод Английн ээн хаан Edward I нь Шотландыг дотроо эзэн хааны суудлын төлөө тэмцэлдэж нэгдсэн удирдлаггүй байгааг далимдуулан өөрсдөндөө нэгтгэхээр их цэрэг хөдөлгөсөн байдаг. Иймд Английн хааны сүр хүчнээс болж маш олон Шотланд ноёд эх орноосоо уурвасан аж. Харин William Wallace Шотландыг тусгаар улс байх ёстой гэсэн байр суурьтай хүмүүсийн нэг байлаа. Иймд тэрээр 1297 оноос эхлэн үзэл бодол нэг нөхөдтэйгээ цэргийн тусгай бэлтгэл хийж эхлэн Английн эсрэг тэмцэхээр шийджээ.
Шотландад орших William Wallace-ын хөшөө
Тэрээр тухайн үед өөрийн нөхдийг дагуулан Шотландын үндсэрхэг үзэлтэй ноёдуудтай нэгдэн Английн эсрэг тулалдаж эхэлсэн юм. Түүний хамгийн анхны ялалт нь Stirling-ын гүүрний төлөөх тулалдаан бөгөөд Анлийн цэргүүд зөвхөн уг гүүрээр л нэвтрэх ёстой байсан тул тэд хориглосон хамгаалалт босгож олон өдөр тулалдсаны эцэст өөрсдөөсөө хүний тоогоор хавь илүү армийг буулгаж авсан байдаг.
Уг тулаанд эрэлхэгээр тулалдсан William Wallace болон түүний цэргийн бага дарга Andrew Moray хоёул Шотландын хаант улсын нэрэмжит “Шотландыг сахин хамгаалагч” гэх цол хэргэмээр шагнуулсан түүхтэй.
Ялагдал хүлээсэн Английн хаан ихэд хилэгнэн тэр жилдээ дахин их цэрэг хөдөлгөж 2 дахь дайралтаа хийсэн байдаг. Харин энэ удаа Шотландуудыг аз ивээсэнгүй. Английн жанжингууд тактик боловсруулж харваачид дээр тулж ажилалсаны үр дүнд Шотландын маш олон цэргүүд Английн харваачдын гарт амиа алдаж тэргүүн эгна. Гэвч William Wallace эсэн мэнд зугтаж чадсан юм.нээний цэргүүд нь хүний илүүд бут цохигдож Шотландын цэргийн хүч бутран сарнисан бай
Харин бидний мэдэх түүхээс ондоо нь гэвэл тэрээр зугтсан боловч кинонд гардаг шигээ хэзээ ч дахин эргэн тулалдаагүй юм. Маш олон жилийг Англичуудаас нуугдаж, зугтаж өнгөрүүлсэн байдаг.
Гэвч 7 жилийн дараа тэрээр Английн тагнуулуудад олзлогдож Лондон байрлах Westminster-ын тэнхимд хүргэгдсэн байна. Олзлогдох үедээ Английн эзэн хаанд үнэнч мэт дүр эсгэн хамт нуугдаж байсан нөхдөө бүгдийг нь Английн цэргүүдийн нүдэн дээр хүйс тэмтэрсэн аж. Английн шүүхээс түүнд ард түмнийхээ эсрэг тулалдаж урвасан хэмээн шийтгэх ял оноосон боловч тэрээр өөрийгөө урвагч биш, учир нь тухайн үед тэрээр Английн удирдлаганд байгаагүй хэмээн эсэргүүцсэн байдаг. Харин Английн шүүх түүнийг “Англичуудаас урвасан гэх тухай бид яриагүй байна, харин өөрсдийнхөнөөсөө буюу Шотландуудаас урвасан аймхай амьтан тул цаазаар авах ял оноож байна” хэмээн хэлсэн байдаг.